Soulié(-de-nosto-Damo)
Cypripedium calceolus
Orchidaceae
Autre noum : Sabato(-de-la-vierge).
Noms en français : Sabot-de-Vénus, Sabot-de-Vénus d'Europe.
Descripcioun :Lou soulié-de-nosto-Damo es uno planto raro au nostre, que trachis en mountagno souto li faiard. Fai de gròssi fueio que dounon d'èr à-n-aquéli de l'erbo-di-mousco. Flouris à la debuto de l'estiéu (1 à 2 flour), e s'aremarco proun emé sa grosso labreto en formo de sabato jauno.
Usanço :Es uno planto aparado de pas culi.
Port : Erbo
Taio : 30 à 50 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cypripedium
Famiho : Orchidaceae
Coulour de la flour :
Jauno Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 9 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado :
Vo
Mai à juliet
Liò : Faio
- Bos clar
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Cypripedium calceolus L., 1753
Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )